حسین دهلوی رهبر پیشین ارکستر سمفونیک ایران در ۲۳ مهر ۱۳۹۸ پس از چند سال ابتلا به بیماری آلزایمر و بیماری تنفسی در سن ۹۲ سالگی در گذشت .


حسین دهلوی ، آهنگساز ، موسیقی دان و رهبر ارکستردر ۷ مهر ۱۳۰۶شمسی در تهران متولد گردید
او آموزش موسیقی را از پنج سالگی نزد پدرش، معزالدین دهلوی آغاز کرد و در ۹ سالگی با تشویق
مادرش به ساز ویولن علاقه‌ مند شد.
فراگیری ویلن را نزداستاد ابوالحسن صبا پی گرفت. او همچنین در هنرستان عالی موسیقی نزد حسین
ناصحی و هایمو تویبر آهنگسازی را فرا گرفت. او به شکل ویژه ای در این زمینه از آموزش‌های توماس
کریستین داوید نیز بهره‌مند شد. «باله بیژن و منیژه» و «سبکبال» از پرآوازه‌ترین آثار او می باشند.
در نوزدهمین دوره انتخاب کتاب سال در سال ۱۳۷۹ کتاب «پیوند شعر و موسیقی آوازی» نوشته :
حسین دهلوی٬ برنده جایزه کتاب سال گردید.
او در سومین همایش چهره های ماندگار در سال ۱۳۸۲ به عنوان «چهره ماندگار» معرفی شد.
آخرین اجرای رسمی آثار او در( تالار وحدت ) و در افتتاحیه جشنواره موسیقی فجر سال ۱۳۹۷ بود که
پویان آزاده به عنوان تکنواز پیانو اثر چهارگاه برای پیانو و ارکستر از ساخته‌های حسین دهلوی را با
همراهی ارکستر ملی ایران به رهبری فریدون شهبازیان برای نخستین‌بار اجرا کرد.
حسین دهلوی، در سال ۱۳۴۱ به ریاست هنرستان موسیقی ملی برگزیده شد و تا فروردین ۱۳۵۰ این سمت
را عهده‌دار بود. او خود در دوره دوم هنرستان رشته‌ های تئوری موسیقی ایران، تلفیق شعر و موسیقی،
فرم موسیقی ایران، هارمونی و ارکستر را شخصاً آموزش می‌داد. در این سال، وی برای سفر دو ساله
مطالعاتی به آلمان و اتریش رفت.
دهلوی از سال ۱۳۵۶ تصنیف اپرای مانا و مانی را به مناسبت سال جهانی کودک (۱۹۷۹) آغاز کرد.
ساخت این اثر دو سال به طول انجامید که پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران به خاطر محدودیت‌های استفاده از
صدای خواننده زن تا به حال به اجرا درنیامده (در بخشی از اپرا، یک دزد بره یک دختر کوچک را
می‌رباید و دخترک که صاحب بره بوده به جنگل می‌رود و آواز می‌خواند) و تنها موسیقیِ سازیِ آن در
خرداد ۱۳۷۹ با تلاش و رهبری علی رهبری با ارکستر فیلارمونیک اسلواکی در براتیسلاوا اجرا و ضبط
شده‌است.


نوآوری در موسیقی


سین دهلوی از جمله آهنگسازانی است که علاوه بر موازین علمی موسیقی بین المللی با موسیقی سنتی ایران و کیفیت های عاطفی آن آشنایی دارد

دهلوی در زمینه نوآوری در موسیقی ایرانی تلاش‌های زیادی داشته‌است. تدوین متد تمبک به وسیله او و
جمعی دیگر از جمله حسین تهرانی، برای بهبود جایگاه تمبک در موسیقی ایرانی و آسان‌ سازی آموزش
این ساز، کوشش زیادی نمود توجه به ساخت سنتور کروماتیک برای جبران مشکل کوک این ساز برای
استفاده در ارکستر از جمله این مواردند.

موسیقی فیلم


حسین دهلوی، در زمینه موسیقی فیلم هم فعالیت داشته‌است که البته بیشتر برای فیلم‌های مستند، نقش
مشاور و انتخاب‌کننده موسیقی را بر عهده داشته و در تیتراژ فیلم‌ها، از او به نام مستعار «فریبا» یاد
شده‌است. دهلوی برای چند فیلم مستند از ابراهیم گلستان مانند یک آتش (چشم‌اندازها)، موج و مرجان و
خارا، و گنجینه‌های گوهر و همچنین فیلم هفده روز به اعدام اثر هوشنگ کاووسی موسیقی نوشته‌است.
دهلوی همچنین قطعاتی از ابوالحسن صبا را نیز برای ارکستر تنظیم کرده‌است. «به یاد صبا» (۱۳۳۷)،
برگرفته از قطعه به یاد گذشته در آواز دشتی، شوشتری (۱۳۳۸)، چهارمضراب برای ویولن و ارکستر و
نغمه ترک (براساس قطعه دوضربی بیات ترک) از آن جمله‌اند.
برخی از آثار چاپ‌شده دهلوی شامل پارتیتور آهنگ‌های او به نام‌ های دوئو سنتور در سه‌گاه، شورآفرین
در شور برای ارکستر، چهارنوازی مضرابی در آواز اصفهان، سوئیت بیژن و منیژه (بر اساس اشعار
حکیم ابوالقاسم فردوسی) برای ارکستر زهی، بیژن و منیژه برای ارکستر سمفونیک (۸ بخش) و سرباز
برای آواز گروهی و ارکستر می‌شود.
یکی از مهم‌ترین آثار حسین دهلوی کتاب پیوند شعر و موسیقی آوازی است که حاصل بیش از ۴۰ سال
تجربه وی در تلفیق موسیقی با شعر است و جایزه کتاب سال را بدست آورد. آخرین کوشش او در زمینه
کارهای جمعی موسیقی ملی، پایه‌گذاری ارکستر مضرابی است که با همکاری ۶۶ نفر از نوازندگان
سازهای مضرابی ایرانی تشکیل شد و در سال ۱۳۷۲ به روی صحنه رفت. از دیگر کارهای حسین
دهلوی می‌توان شورآفرین در ابوعطا برای ارکستر، چهارنوازی مضرابی آواز اصفهان، فانتزی برای تار
و ارکستر و فانتزی برای گروه تمبک و ارکستر را نام برد.