زمانی دهل را از نزدیک بنوازند همه‌ افرادی که آن را می‌ شنوند ناچارند گوش‌های
خود را ببندند و یا اینکه با آن فاصله بگیرند تا بتوانند صدای آن را تحمل کنند; اما درگذشته
وقتی مراسم جشنی دریکی از روستاها و محله‌ها برگزار می ‌شد آنهایی که از فاصله دور
صدای این آهنگ موزون را می‌شنیدند، لذت می‌بردند.
ضرب‌المثل «آواز دهل شنیدن از دور خوش است» مصداق چنین حقیقتی است.

  • آواز دهل همان داشته های پوچ دیگران است که ما تنها فریب تعریف و تمجیدهای
    اطرافیان از آن را می خوریم ولی نزدیکتر که می شویم، چیز با ارزشی را نمی بینیم
    شنیدن وصف خوشی ها همیشه واقعیت ندارد.
    به این معنی است که تا از نزدیک، چیزی را خودت ندیدی و تجربه نکردی، به خوب
    بودن آن اعتماد نکن.
    گاهی خوشی ها و نعمت های ظاهری را در زندگی دیگران می بنیم و حسرت می خوریم
    اما از درون زندگی آنها خبری نداریم چه بسا این خوشی ها فقط محدود به عکس ها و
    تصاویر فضای مجازی باشند.
  • بعضی وقت ها، چیزهایی که آرزوی داشتنشان را می کنیم بی ارزش اند و مانند سرابی
    می مانند که هر چقدر نزدیکشان می شویم به چیزی نمی رسیم و دست خالی بر می گردیم.
    زیرا واقعیت چیز دیگری است. گاهی همه این خوشی‌ها حکم همان صدای دهل را دارد
    که از دور دیگران را به وجد می‌آورد.

سه معنی و مفهوم کلی برای این ضرب المثل می توان بیان کرد:

1- سر و صدایش از هنرش بیشتر است.
2- شنیدن وصف خوشی ها همیشه واقعیت ندارد.
3– یعنی کسی در مورد کاری حاضر نیست وارد عمل بشود و خودش تجربه کند و
دورا دور نظر میدهد .
یا نظاره می کند به عبارت دیگر ؛ خبری که از دور شنیده شود اغلب فریبنده باشد ولی
چون از نزدیک تحقیق شود جلب نظر ننماید
کوتاه سخن آنکه ، می توان این مثل را اینگونه هم بیان کرد که همیشه خوشی ها واقعیت
ندارد و همیشه آنگونه که شما بخواهید پیش نمی رود .
اما ضرب المثل : آواز دهل شنیدن از دور خوش است معنای ظریفتر و متفاوت تری هم
دارد. یعنی کسی در مورد کاری حاضر نیست وارد عمل بشود و خودش تجربه کند و
دورادور نظر میدهد یا نظاره می کند. چیزی تو مایه های “بیرون گود نشستن و گفتن لنگش
کردن”. ندارد


ریشه این ضرب المثل


خیام فیلسوف بزرگ وطنمان می گوید :


گویند کسان بهشت با حور خوش است
من میگویم که آب انگور خوش است
این نقد بگیر و دست از آن نسیه بدار
که آواز دهل شنیدن از دور خوش است

–
ترجمه رباعی خیام به انگلیسی توسط ادوارد فیتز جرا لد

Fitzgerald:

“How sweet is mortal Sovranty!”–think some:
Others–“How blest the Paradise to come!”
Ah, take the Cash in hand and waive the Rest;
Oh, the brave Music of a distant Drum