روز جهانی حقوق بشر یک رویداد سالانه است که در ۱۰ دسامبر برابر با ۱۹ آذر، برگزار می‌شود.
این روز توسط یونسکو نامگذاری شده است . در ذیل به تاریخچه این نهاد جهانی می پردازیم و علل به
وجود آمدن این روز را بر می شماریم :


تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر


اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر یک پیمان بین‌المللی است که در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در تاریخ
۱۰ دسامبر ۱۹۴۸ در پاریس به تصویب رسیده است. این اعلامیه نتیجهٔ مستقیم جنگ جهانی دوم بوده
وبرای اولین بار حقوقی را که تمام انسان‌ها مستحق آن هستند را به‌صورت جهانی بیان می‌دارد.
اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر شامل ۳۰ ماده است که به تشریح دیدگاه سازمان ملل متحد در مورد حقوق
بشر می‌پردازد. مفاد این اعلامیه حقوق بنیادی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی‌ای را
که تمامی ابنای بشر در هر کشوری باید از آن برخوردار باشند را مشخص کرده‌است.
در روز دهم دسامبر ۱۹۴۸ النور روزولت، بیوه رئیس جمهور سابق آمریکا، فرانکلین روزولت،
اعلامیه جهانی حقوق بشر را در محل سازمان ملل در پاریس خواند و مجمع عمومی سازمان ملل متحد
آن را تصویب کرد. برای نخستین بار در تاریخ بشریت ۴۶ عضو سازمان ملل متحد اعلام کردند که بر
سر حقوقی با هم به توافق رسیده‌اند که همه انسان‌ها بایست از آن برخوردار باشند. هشت کشور، از
جمله اتحاد جماهیر شوروی، عربستان سعودی و آفریقای جنوبی، به این اعلامیه رأی ندادند.
نخستین اصل اعلامیه جهانی حقوق بشر سازمان ملل متحد می‌گوید: «تمام افراد بشر آزاد زاده می‌شوند
و از لحاظ حیثیت و کرامت و حقوق با هم برابرند.» ایده‌های اساسی‌ای که در این اعلامیه ۳۰ ماده‌ای
آمده و در سطح بین‌المللی مطرح گشتند، حاصل صدها سال تفکر در باره حقوق انسان به عنوان انسان
بودند.
مفاد این اعلامیه از نظر بسیاری از پژوهشگران الزام‌آور بوده و از اعتبار حقوق بین‌الملل
برخوردارست، زیرا به صورت گسترده‌ای پذیرفته شده و برای سنجش رفتار کشورها به کار می‌رود.
کشورهای تازه استقلال یافتهٔ زیادی به مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر استناد کرده و آن را در قوانین
بنیادی یا قانون اساسی خود گنجانده‌اند.

در سطح جهانی جامعه بین‌الملل توانسته است در سال ۱۹۹۳ در وین، پایتخت اتریش، گامی دیگر
بردارد. در کنفرانسی جهانی که از سوی سازمان ملل متحد در وین درباره حقوق بشر برگزار شد، هم
اصولی برای همکاری‌های بین‌المللی در زمینه دفاع از حقوق بشر در سراسر جهان تعیین شدند، هم
طرح برنامه‌ای عملی ریخته شد. در این کنفرانس تاکید شد بر اینکه حقوق بشر حقوقی هستند
جهان‌شمول، حفاظت از این حقوق وظیفه قانونی جامعه بین‌الملل است. بدین ترتیب می‌توان در سراسر
جهان کسانی که حقوق بشر را نادیده می‌گیرند، مجازات کرد و در آن میان این بهانه که در “امور داخلی
کشوری دخالت شده است”، پذیرفتنی نیست .
در اینجا این سوال پیش می آید آیا این نهاد توانسته است به وظایف قانونی خود عمل نماید و در
برابر دولت های ستمگری که حقوق مردمان کشورشان را پایمال می کنند بایستد؟!
نگاهی به حوادثی که ازسال ۱۹۴۸ میلادی در جهان اتفاق افتاده و دولت های متجاوزی که
حقوق مردم کشورشان را از بین برده اند ٫ پاسخی است به این مهم .
بهر حال به قول سعدی شاعر بزرگ ایران :
بنی آدم اعضای یک پیکر اند / که در آفرینش ز یک گوهراند
چو عضوی بدرد آورد روزگار / دگر عضو ها را نماند قرار