فرهنگ شریف آخرین بازمانده نسلی به شمار می رود که به طور قطع، تکرار آن را
نخواهیم دید.
فرهنگ شریف در فروردین ۱۳۱۰خورشیدی در آمل دیده به جهان گشود و از همان دوران
کودکی آموزش موسیقی را به کمک پدرش آغاز کرد. پدر فرهنگ شریف دکتر داروساز
بود اما با بسیاری از اهالی هنر معاشرت میکرد. فرهنگ شریف تار را نزد عبدالحسین
شهنازی و مرتضی نیداوود از تارنوازان بزرگ آموخت، اگرچه فرهنگ شریف تحت
تعلیم آنها بود اما شیوه نوازندگی وی با استادانش شباهتی نداشت و مخصوص خود او بود.
در خصوص ویژگیهای شخصیتی وی، کیوان ساکت بر این باور است که شخصیت
فرهنگ شریف مصداق نامش بود، چرا که هم رفتار فرهنگی داشت و هم بسیار انسان
شریفی بود. ایشان جزو نسلی بود که معرفت، مرام و موسیقی برایشان مهم بود و هرگز
درگیر حاشیهها نبودند. فرهنگ شریف حرف خود را با سازش می زد. او شخصی بود که
توانست ۶۰ سال با نواختن ساز، آرامبخش دلهای مردم شود. مردمی با فرهنگهای
مختلف کشور از کرد گرفته تا لر، مرکزی، جنوب، شمال و… مخاطبان او بودند.
سبک و ویژگی های هنری
از ویژگیهای آثار این هنرمند خلاق می توان به استفاده از ظرفیتهای تار در
صدادهیهای متنوع، سکوتهای سنجیده، آفرینش جملاتی فارغ از قالبهای ردیف،
جوابهای کوتاه و مؤثر، اجرای ماهرانه انواع کششها و مالشهای طولی و عرضی که
ریشه در روشهای ویولننوازی ایرانی دارد، تکیه بر خیال آزاد و قدرت ایجاد
موقعیتهای خلسهآور در هنگام تکنوازی و آفرینش کوکهای گوناگون اختصاصی
اشاره کرد. او با ابداعاتی که در نحوه انگشتگذاری و مضراب زنی در نقاط مختلف
سیمهای تار انجام می داد از تار صدایی کاملاً متفاوت به وجود می آورد که بسیاری
معتقدند، زیباترین صدای تولید شده از ساز تار است. نوازی، کاری بس سترگ و مشکل
به شمار میآید و کمتر نوازندهای را میتوان سراغ داشت.
فعالیت های هنری
استاد فرهنگ شریف با خوانندگان بسیاری همکاری و همنوازی آوازی داشته و به اجرای
کنسرت های زیادی به همراه آنان در شهرها و کشورهای مختلف پرداخته است.
همچنین کیوان ساکت در خصوص اهمیت فعالیتهای هنری فرهنگ شریف میگوید:
«فرهنگ شریف یکی نوابغ نوازندگی تار معاصر بود که شیوه نوینی در نوازندگی و نگاه
به نوازندگی تار را فراروی نسل خودش و نسلهای بعدی گشود، پیش از استاد فرهنگ
شریف، تنها شخصی که شیوه جدیدی از نوازندگی تار را ابداع کرد، استاد علینقی وزیری
بود. شیوه پیشینیان مانند درویش خان، میرزا عبدالله، سیدمیر، غلامحسین و دیگران به
نحوی بود که تقریبا از یک شکل نوازندگی پیروی میکردند اما استاد فرهنگ شریف به
مدد بهرهگیری از نگاههای نوین به آثار علینقی وزیری، نحوه ویژهای از پنجهگذاری و
انگشتگذاری را ایجاد کرد. یکی از ویژگیهای استاد شریف کوکها و مُقامهای ابداعی
ایشان بود. متجاوز از ده ها کوک مختلف برای نواختن دستگاهها و نغمههای ایرانی را
ایشان ابداع کرده بود.»
کارنامه هنری
فرهنگ شریف در کارنامهٔ هنری خود با خوانندگانی چون حسین قوامی، گلپا، ایرج، تاج
اصفهانی، دلکش، غلامحسین بنان، محمدرضا شجریان، علیرضا افتخاری، محمود محمودی
خوانساری، حمیرا، هایده، روحانگیز و ناهید دایی جواد همنوازی داشت و در چند
فستیوال بینالمللی از جمله فستیوال موسیقی برلین توانستهاست ساز تار را بهخوبی به
جهانیان بشناساند. فرهنگ شریف چند سالی را در دانشگاههای مطرح آمریکا به امر
آموزش موسیقی مشغول بودهاست
این چهره ماندگار موسیقی ایران در مصاحبهای گفته بود: «هر قدمی که برای موسیقی
برداشته میشود مطمئن باشید جای دوری نخواهد رفت و به آینده این هنر خوشبین هستم تا
ببینیم چه اتفاقی خواهد افتاد.»
آثار
از جمله آثار او میتوان به عالم شیرین، چشم سیه، به یاد دوست، همنوایی در اصفهان،
شفق، بزم خراباتیان، مرید خرابات، مرغ همایون، کوی باده فروشان، آینهدار، به یاد
خالدی، دقیقهای عشق، معراج، دخترک ژولیده، قطره شبنم، صد سال تار، ۲۳ قطعه برای
تار و سه تار و … اشاره کرد. از او همچنین آلبومهایی چون پیوند مهر با آواز محمدرضا
شجریان، عشاق، شور معشوق، کرشمه، اصفهان، چنگ اورنگ ۲ و ۱، زِبَر جَد، ساز و
نوا، مونس جان ۲ و ۱، دردانه، سدره، نازنین یار، مینای شکسته و غروب کوهستان با
همکاری اسدالله ملک، غنچه پائیز، آزاده و آتشافروز با همراهی ویولون اسدالله ملک، گل
افروز، جان افروز و مهر افروز با همکاری همایون خرم منتشر شده است.
نشان درجهیک هنر
فرهنگ شریف دارای گواهینامهٔ درجهیک هنری معادل دکترا بود که به وی اهدا شد .
خاموشی
سرانجام این نوازنده تار و استاد موسیقی ایران در ۱۷ شهریور ۱۳۹۵خورشیدی دیده از
جهان فروبست و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) به خاک سپرده شد.
داریوش پیرنیاکان نوازنده تار و آهنگساز موسیقی ایرانی در مراسم تشییع جنازه وی گفت:
«فرهنگ شریف، شریف زیست و شریف از دنیا رفت.»
Recent Comments/نظرات اخیر